Η εκπαίδευση, πέρα από την καθαυτό αξία της, είναι κρίσιμης σημασίας και για τις προοπτικές μιας οικονομίας. Οι υποχρεωτικές βαθμίδες εκπαίδευσης χτίζουν τις βάσεις για την ανάπτυξη δεξιοτήτων και γνώσεων στο σύνολο του εργατικού δυναμικού. Η τριτοβάθμια εκπαίδευση προσδιορίζει τη διαθεσιμότητα εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού που συμμετέχει στην ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων και εφαρμογών. Η δια βίου εκπαίδευση συνεισφέρει στην περαιτέρω ανάπτυξη και προσαρμογή των δεξιοτήτων των εργαζομένων καθώς εξελίσσονται η τεχνολογία και οι ανάγκες στην οικονομία.
Παράλληλα, οι ευρύτερες συνθήκες στην οικονομία επηρεάζουν σημαντικά τη λειτουργία του εκπαιδευτικού συστήματος. Η ελληνική κρίση, η δημοσιονομική προσαρμογή που ακολούθησε, η σημαντική μείωση του ΑΕΠ της χώρας, οι αλλαγές στη δομή της απασχόλησης και η αύξηση της ανεργίας, ιδιαίτερα των νέων, έχουν σημαντικές επιπτώσεις για τη χρηματοδότηση του εκπαιδευτικού συστήματος, αλλά και για τη διασύνδεσή του με την αγορά εργασίας. Η αυξανόμενη φυγή στο εξωτερικό προσωπικού και αποφοίτων της ανώτατης εκπαίδευσης («διαρροή εγκεφάλων») στερεί από τη χώρα πολύτιμο ανθρώπινο κεφάλαιο.
Επομένως, η ανάλυση της αμφίδρομης σχέσης της εκπαίδευσης και της υπόλοιπης οικονομίας στην Ελλάδα, έχει ιδιαίτερη σημασία ως βάση και για την αναζήτηση επιλογών πολιτικής για την ανάπτυξη της χώρας. Το σύστημα εκπαίδευσης θα επηρεάσει καθοριστικά τη νέα δομή της ελληνικής οικονομίας μετά την κρίση. Η ορθή θεσμική αναδιοργάνωση του συστήματος και η στενότερη διασύνδεσή του με την οικονομία και την αγορά εργασίας, είναι προϋποθέσεις για την οικοδόμηση ενός νέου παραγωγικού υποδείγματος που θα βασίζεται στην καινοτομία και την εξωστρέφεια.
Σε αυτό το πλαίσιο, το ΙΟΒΕ εξετάζει: α) τα κύρια χαρακτηριστικά του συστήματος εκπαίδευσης στην Ελλάδα και την εξέλιξη τους, με αναφορά στο διεθνές πλαίσιο και σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, β) τις επιπτώσεις της κρίσης και της διαχείρισής της για το σύστημα εκπαίδευσης μετά το 2009, γ) τη διασύνδεση της εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας και την ανεργία των νέων επιστημόνων, δ) την ανάπτυξη της ψηφιακής και άλλων νέων τεχνολογιών στην εκπαίδευση, και ε) τη διαμόρφωση προτάσεων πολιτικής για το εκπαιδευτικό σύστημα.
Επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση στην Ελλάδα
Η ανάσχεση του υψηλού ποσοστού ανεργίας στη χώρα παραμένει μια από τις βασικότερες προκλήσεις για την ελληνική οικονομία σήμερα. Στην αντιμετώπιση αυτής της πρόκλησης, σημαντικό ρόλο καλούνται να έχουν οι ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης και οι δράσεις για την [...]
Εκπαιδευτικές ανισότητες στην Ελλάδα: Πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και επιπτώσεις της κρίσης
Σκοπός της μελέτης είναι να εξετάσει την εξέλιξη των κοινωνικών χαρακτηριστικών των φοιτητών και να διερευνήσει τις επιπτώσεις της κρίσης στην πρόσβαση των νέων στην ελληνική τριτοβάθμια εκπαίδευση και στην ισότητα των εκπαιδευτικών ευκαιριών. Ειδικότερα, στόχος της μελέτης [...]
Εκπαίδευση στην Ελλάδα: Κρίση και εξέλιξη της δημόσιας και ιδιωτικής δαπάνης
Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να διερευνήσει τις επιπτώσεις της κρίσης που ξέσπασε το 2009 στη δημόσια και την ιδιωτική δαπάνη για εκπαίδευση. Ειδικότερα, η μελέτη: α) αναλύει την εξέλιξη της δημόσιας και της ιδιωτικής εκπαιδευτικής δαπάνης την [...]
Κρίση, δημογραφικές μεταβολές και επιπτώσεις στην εκπαίδευση
Ο σκοπός της παρούσας μελέτης είναι διπλός. Από τη μια, η μελέτη εξετάζει την εξέλιξη και αναλύει τις μεταβολές που έχουν σημειωθεί στα βασικά μεγέθη λειτουργίας του εκπαιδευτικού συστήματος την περίοδο πριν και μετά την έναρξη της κρίσης [...]
Εκπαίδευση και αγορά εργασίας στην Ελλάδα: Επιπτώσεις της κρίσης και προκλήσεις
Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να καταγράψει, να εξετάσει και να αναλύσει τις επιπτώσεις της κρίσης που ξέσπασε το 2009 στη σχέση εκπαίδευσης και αγοράς εργασίας στην Ελλάδα. Επιπλέον, η μελέτη αναλύει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ελληνική [...]
Τριτοβάθμια εκπαίδευση στην Ελλάδα: Επιπτώσεις της κρίσης και προκλήσεις
Σκοπός της μελέτης είναι να αναλύσει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ανώτατη εκπαίδευση, προκειμένου να συμβάλλει στην οικοδόμηση ενός νέου παραγωγικού προτύπου για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, που βασίζεται στη γνώση, τις υψηλές δεξιότητες, την επιχειρηματικότητα, και [...]
